Gun bouwwerken een nieuw leven en bouw alleen met voordelen voor mens en natuur

Gun bouwwerken een nieuw leven en bouw alleen met voordelen voor mens en natuur

De woningkrapte in Nederland is momenteel zo groot dat Onno Hoes namens de Nederlandse Vereniging van Makelaars deze week op Nu.nl pleitte voor de bouw van tijdelijke noodwoningen. De laatste keer dat die in ons land werden gebouwd, was vlak na de Tweede Wereldoorlog. "Je kunt als overheid wel vinden dat woningen aan heel veel eisen moeten voldoen, ik denk dat een groot deel van de woningzoekenden genoegen neemt met een kleinere en kwalitatief wat mindere woning”, aldus Hoes.

Tegelijkertijd concludeerde onderzoeksbureau Locatus eerder dit jaar dat de leegstand in winkel- en bedrijfspanden nooit groter is geweest. Limburg springt er negatief uit: maar liefst 12,3% van de ruimtes die bestemd zijn voor retail en kantoorhuisvesting staan leeg in onze provincie.

Als je die twee berichten achter elkaar leest, snap je onmiddellijk dat er iets niet klopt. We moeten gaan bouwen en snel ook aan de ene kant en geklaag over de erbarmelijke bezetting van commerciële ruimtes aan de andere kant. De oplossing van beide problemen ligt natuurlijk in de verbinding ervan. Waarom die leegstaande ruimtes niet ombouwen tot woningen?

De grondstoffen in de wereld zijn eindig en momenteel verspillen we er een groot gedeelte van. Er wordt eenvoudigweg met weinig respect voor materiaal en omgeving gebouwd en geproduceerd. De gedachte lijkt dat alles over een paar jaar toch weer vervangen kan worden. Dat is een denkfout die leidt tot vervuiling, verspilling en inferieure bouwwerken. De ‘kwalitatief wat mindere woning’ waar Onno Hoes het over heeft dus.

Wat is er gebeurd met bouwen voor de eeuwigheid? Met de ambitie iets neer te zetten dat generaties later nog in gebruik is en waar met liefde en respect wordt omgegaan? Het is toch vreemd dat we historische binnensteden meer waarderen dan bijvoorbeeld winkelcentra uit de jaren ’80, maar tegelijkertijd doorgaan met het in hoog tempo realiseren van gebouwen waarvan de kleinkinderen van de eerste gebruikers de sloop nog zullen meemaken?

Terug naar het tekort aan woningen in Nederland. Het lijkt er niet op dat beleidsmakers gaan kiezen voor hergebruik en het aanpassen van bestaande constructies. Als er dan toch gekozen wordt voor nieuwbouw, dan gelden er wat mij betreft twee voorwaarden.

Allereerst moet er gebouwd worden met een zo’n klein mogelijke ecologische impact. Dat betekent dus weinig beton, maar door middel van houten constructies. Wereldwijd is de betonindustrie verantwoordelijk voor ruim 5% van de door mensen veroorzaakte CO2-emissie. Ook het stikstofprobleem dat de Nederlandse bouwsector momenteel stevig in de greep houdt, wordt met houtbouw omzeild. Bij de productie van houten constructies komt immers geen stikstof vrij.

Ten tweede moeten architecten bouwen voor de 22e eeuw. Daarmee bedoel ik dat nieuwe gebouwen ook over 100 jaar nog in gebruik moeten zijn. Dat betekent dat de ontwerpen aanpasbaar moeten zijn aan veranderende behoeftes van toekomstige gebruiker en de bouw zelf robuust en van hoge kwaliteit.

Wij leven niet geïsoleerd van onze omgeving, maar zijn er een integraal onderdeel van. Dat moet terugkomen in het nadenken over bouwen in Nederland. Meer bestaande panden verdienen een nieuw leven. En als nieuwbouw dan echt moet, dan moet het beter en met oog voor de ecologische gevolgen. Want wat goed is voor het milieu, is daarmee automatisch ook goed voor de gebruiker. En dat zijn jij en ik.